Νομοθετική Διάταξη
- Ο περί των Δικαιωμάτων των Καταναλωτών Νόμος του 2013 Ν.133 (Ι) 2013
- Ο Περί Ορισμένων Πτυχών των Υπηρεσιών της Κοινωνίας της Πληροφορίας και ειδικά του Ηλεκτρονικού Εμπορίου καθώς και για Συναφή Θέματα Νόμος του 2004 (156(I)/2004) ως τροποποιήθηκε 97(I)/2007
- Η Οδηγία 93/13 (ο περί Καταχρηστικών Ρητρών σε Καταναλωτικές Συμβάσεις Νόμος του 1996 ως τροποποιήθηκε) σχετικά με τις καταχρηστικές ρήτρες των συμβάσεων που συνάπτονται με καταναλωτές όπου ρυθμίζεται ο τρόπος προστασίας των καταναλωτών από τις καταχρηστικές ρήτρες και πώς ένας καταναλωτής μπορεί να καταλάβει πότε μια ρήτρα είναι καταχρηστική.
- Η Οδηγία 87/102 (Ο περί Καταναλωτικής Πίστης Νόμος του 2001 ως τροποποιήθηκε) όπως τροποποιήθηκε από την Οδηγία 90/88 για την καταναλωτική πίστη όπου ορίζεται ο τρόπος κατάρτισης των συμβάσεων πίστωσης και τι πρέπει να αναφέρεται απαραίτητα μέσα σε αυτές.
- Η Οδηγία 97/7 (Ο περί της Σύναψης Καταναλωτικών Συμβάσεων εξ Αποστάσεως Νόμος του 2000) για την σύναψη συμβάσεων εξ αποστάσεως, όπου ο καταναλωτής μπορεί να ενημερωθεί για τις απαραίτητες πληροφορίες που πρέπει να έχει στη διάθεση του εγγράφως κατά την εκτέλεση μιας εξ αποστάσεως σύμβασης, για τις προθεσμίες που διαθέτει ώστε να υπαναχωρήσει, αλλά και την προστασία που του παρέχεται όταν έχει πληρώσει με πιστωτική κάρτα.
- Η Οδηγία 2002/65 (Ο περί εξ Αποστάσεως Εμπορίας Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών προς του Καταναλωτές Νόμος του 2004) που ρυθμίζει τη διαδικασία υπαναχώρησης του καταναλωτή από μία σύμβαση, την προστασία του από «spam» διαφήμιση, αλλά και την προστασία του από υπηρεσίες που δε ζήτησε.
Τι είναι το ηλεκτρονικό εμπόριο;
Πρόκειται για κάθε είδος εμπορικής συναλλαγής μεταξύ φυσικών και νομικών προσώπων που πραγματοποιείται μέσω δικτύων ηλεκτρονικών υπολογιστών. Πιο συγκεκριμένα είναι η διάθεση και αγοραπωλησία προϊόντων, η διεκπεραίωση εμπορικών λειτουργιών και συναλλαγών χωρίς τη χρήση χαρτιού. Πρόκειται για την αγοραπωλησία αγαθών, πληροφοριών και υπηρεσιών μέσα από δίκτυα ηλεκτρονικών υπολογιστών.
Ποια στοιχεία πρέπει να παρέχουν οι κυπριακές ιστοσελίδες στους καταναλωτές;
- Την επωνυμία της επιχείρησης
- Την επαγγελματική ένωση ή παρόμοιο όργανο στο οποίο η επιχείρηση είναι εγγεγραμμένη
- Τον αριθμό εγγραφής εταιρείας, (σε περίπτωση που η επιχείρηση είναι εγγεγραμμένη σε εμπορικό ή άλλο παρόμοιο δημόσιο μητρώο)
- Τον αριθμό εγγραφής στο μητρώο του ΦΠΑ, εφόσον η δραστηριότητα που ασκεί η επιχείρηση υπόκειται σε ΦΠΑ
- Τη γεωγραφική διεύθυνση στην οποία είναι εγκατεστημένη η εταιρεία
- Στοιχεία που να επιτρέπουν την γρηγορότερη επαφή και την άμεση και ουσιαστική επικοινωνία με την επιχείρηση, (συμπεριλαμβανομένου του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail), φαξ, τηλεφώνου)
- Την τελική τιμή του προϊόντος ή της υπηρεσίας, συμπεριλαμβανομένων των φόρων, εξόδων αποστολής κλπ.
- Την περίοδο που ισχύει η προσφορά
- Τα χαρακτηριστικά προϊόντων/υπηρεσιών
- Τη μέθοδο αποστολής, το χρόνο παράδοσης, τη δυνατότητα υπαναχώρησης, τον τρόπο πληρωμής και παράδοσης κλπ.
- Τον τρόπο ακύρωσης της παραγγελίας σε περίπτωση λάθους ή αλλαγής γνώμης
- Την επιβεβαίωση της παραλαβής της παραγγελίας
- Πληροφορίες για την προστασία των προσωπικών δεδομένων (Privacy Statement)
- Πού μπορεί να απευθυνθεί ο καταναλωτής για τα παράπονά του, αν κάτι δεν πάει καλά (π.χ. αργοπορημένη παράδοση ή μη παράδοση)
- Πώς θα επιστραφεί το προϊόν, τι πρόσθετες επιβαρύνσεις υπάρχουν για την επιστροφή κλπ.
- Ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο και ποιο Δίκαιο θα εφαρμοστεί, σε περίπτωση διαφοράς.
Πότε και πως μπορεί να ακυρώσει μια ηλεκτρονική συμφωνία ο καταναλωτής;
Ο καταναλωτής θα πρέπει να βεβαιωθεί ότι έχει γραπτώς όλες τις απαιτούμενες πληροφορίες που προνοεί ο νόμος από τον προμηθευτή, σε περίπτωση που δεν τις έχει τότε η προθεσμία για ακύρωση της ηλεκτρονικής σύμβασης γίνεται αυτόματα τρίμηνη. Σε περίπτωση που ο καταναλωτής εντός των τριών μηνών έχει στην κατοχή του τις πληροφορίες τότε η προθεσμία των 14 ημερών αρχίζει από τη μέρα που κατείχε τις πληροφορίες.
Στη συνέχεια μπορεί να ακυρώση την ηλεκτρονική συμφωνία αποστέλλοντας ειδοποίηση στον προμηθευτή αναφέροντας την ημερομνία, το όνομα και τη διεύθυνση του προσώπου προς το οποίο απευθύνεται η ειδοποίηση ή θα πρέπει να συμπληρώσει και να στείλει την ειδοποίηση ακύρωσης που πρέπει να συνοεύει τη συμφωνία.
Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι πριν ο καταναλωτής ακυρώσει μια συμφωνία θα πρέπει να την αποστείλει στον προμηθευτή είτε μέσω φαξ είτε μέσω ηλεκτρονικού μηνύματος (e-mail) είτε με διπλοσυστημένη επιστολή για να υπάρχει πάντοτε γραπτή απόδειξη.
Τι δικαιούται ο καταναλωτής σε περίπτωση ακύρωσης της σύμβασης;
Σε περίπτωση που ο καταναλωτής προβεί σε ακύρωση της σύμβασης, ο προμηθευτής υποχρεούται να του δώσει πίσω όλα τα χρήματα που πλήρωσε μέχρι εκείνη τη στιγμή.
Υπάρχει χρονικό περιθώριο για ακύρωση της ηλεκτρονικης σύμβασης από ιστοσελίδα εντός Κύπρου;
Αν αγοράσει ο καταναλωτής ένα προϊόν από ιστοσελίδα/προμηθευτή που βρίσκεται στην Κύπρο, μπορεί να ακυρώσει τη συμφωνία και να πάρει πίσω τα χρήματά του, αποστέλλοντας γραπτή ειδοποίηση στον προμηθευτή μέσα σε 14 μέρες. Στην περίπτωση αγαθών που τα έχει ήδη παραλάβει, οφείλει να τα επιστρέψει μέσα σε 30 μέρες από την ημερομηνία ακύρωσης.
Υπάρχει χρονικό περιθώριο για ακύρωση της ηλεκτρονικής σύμβασης από ιστοσελίδα εκτός Κύπρου;
Αν ο καταναλωτής αγοράσει ένα προϊόν από ιστοσελίδα/προμηθευτή που βρίσκεται σε άλλη χώρα της ΕΕ τότε έχει τουλάχιστον 7 εργάσιμες μέρες για να ακυρώσει την συμφωνία (π.χ. αν αγοράσει από ιστοσελίδα που βρίσκεται στην Αγγλία έχει τουλάχιστο 7 εργάσιμες μέρες, ενώ αν η ιστοσελίδα βρίσκεται στην Ελλάδα τότε έχει τουλάχιστον 10 εργάσιμες μέρες για ακύρωση).
Υπάρχουν εξαιρέσεις σε περίπτωση ακύρωσης ηλεκτρονικής συμφωνίας;
Βεβαίως και υπάρχουν εξαιρέσεις. Το δικαίωμα ακύρωσης μιας ηλεκτρονικής συμφωνίας δεν εφαρμόζεται στις ακόλουθες πριπτώσεις:
- παροχής υπηρεσιών στοιχημάτων και λαχείων
- προμήθειας εφημερίδων/περιοδικών
- προμήθειας οπτικοακουστικών εγγραφών (CD, DVD, ταινιών, κασετών κλπ), δίσκων και λογισμικού (software), τα οποία έχουν αποσφραγιστεί από τον καταναλωτή
- Αγοράς αεροπορικών εισιτηρίων, προμήθειας προϊόντων/υπηρεσιών, η τιμή των οποίων εξαρτάται από τις διακυμάνσεις της χρηματαγοράς που δεν μπορούν να ελεγχθούν από τον προμηθευτή
Τι μπορείτε να κάνετε σε περίπτωση που αγοράσετε προιόν από πλειστηριασμό και δεν λειτουργει;
Σε μια τέτοια περίπτωση βασίζεστε μόνο στις πληροφορίες που είχατε στη διάθεσή σας κατά τη στιγμή της αγοράς. Αν το προϊόν που αγοράσατε δεν ανταποκρίνεται στη διαφήμισή του, μπορείτε να το στείλετε πίσω και να ζητήσετε να σας επιστραφούν τα χρήματα.
Μη διστάζετε να υποβάλλετε στους ιδιώτες πωλητές λεπτομερείς ερωτήσεις για να αποφεύγετε δυσάρεστες εκπλήξεις στη συνέχεια.
Δικαιώματα καταναλωτών σε διαδυκτιακές δημοπρασίες και πλειστηριασμούς
Είναι σημαντικό να γνωρίζουν οι καταναλωτές ότι οι ιστότοποι ηλεκτρονικών πλειστηριασμών είναι εντελώς διαφορετικοί από τα διαδικτυακά καταστήματα.
**** Όταν αγοράζετε κάτι από ηλεκτρονικό πλειστηριασμό ΔΕΝ προστατεύεστε πάντοτε από την νομοθεσία για τις πωλήσεις εξ’ αποστάσεως****
Συνήθως οι πλειστηριασμοί εξαιρούνται ρητά από τη προαναφερθείσα νομοθεσία της Ευρωπαικής Ένωσης, αν και μερικές χώρες έχουν εισαγάγει στο νομοθετικό τους πλαίσιο για τις εξ΄αποστάσεως συμφωνίες και τους διαδυκτιακούς πλειστηριασμούς.
Επίσης είναι εξίσου σημαντικό να γνωρίζουν οι καταναλωτές ότι όταν αγοράζουν προϊόντα από ιδιώτες και όχι από εταιρείες όπως γίνεται στις περισσότερες περιπτώσεις, η συναλλαγή ΔΕΝ καλύπτεται από την νομοθεσία για τους καταναλωτές.
Ωστόσο, όλοι οι γνωστοί ιστότοποι ηλεκτρονικών πλειστηριασμών προσφέρουν στους αγοραστές κάποιο βαθμό προστασίας καθώς και πολλές συμβουλές για ασφαλείς αγορές.